Veelgestelde vragen
Waarom nieuwe regels?
Waarom komen er nieuwe regels voor pensioen?
Het lijkt misschien onlogisch dat er nieuwe regels komen voor het pensioen dat mensen via hun werkgever opbouwen. Nederland staat al jaren in de top 3 van de beste systemen ter wereld. Toch zijn de nieuwe regels nodig. Dit zijn de belangrijkste redenen:
Duidelijker en persoonlijker pensioen Het is nu voor veel mensen niet duidelijk hoeveel ze betalen voor hun pensioen en wat het oplevert. Door de nieuwe regels bouwt straks iedereen een kapitaal op via een premieregeling. Een ‘premieregeling’ wil zeggen dat is afgesproken hoeveel geld jij en je werkgever inleggen voor je pensioen. Dat geld wordt belegd. Je ziet straks hoeveel geld je samen met je werkgever inlegt en wat het beleggen oplevert. Zo ontstaat een kapitaal voor je pensioen. Het pensioenfonds maakt steeds een inschatting van je pensioen op basis van het kapitaal voor je pensioen.
Pensioen kan sneller omhoog dan nu Als het goed gaat met de economie, dan gaat het pensioen nu soms niet omhoog. Dat voelt oneerlijk. Pensioenfondsen hoeven straks geen grote reserves meer aan te houden. Daardoor kan het pensioen sneller omhoog als het goed gaat met de economie. De keerzijde is dat de (verwachte) pensioenen ook sneller omlaag kunnen gaan. Pensioenfondsen doen er straks nog steeds alles aan om ervoor te zorgen dat de pensioenen van gepensioneerden zo min mogelijk omlaag gaan. En goed om te weten: het kapitaal kan nooit ‘op’ gaan, ook niet als je lang leeft. Met elkaar zorgen we ervoor dat iedereen altijd een pensioen krijgt.
Het pensioen sluit beter aan bij je inleg en de opbrengst van de beleggingen Mensen stoppen soms een tijd met werken, gaan parttime werken of beginnen voor zichzelf. De huidige regels voor pensioen passen daar niet goed bij. Het pensioen sluit dan minder goed aan bij de inleg en de behaalde opbrengst van de beleggingen. Met de nieuwe regels blijft het kapitaal voor je pensioen groeien, ook als je weg bent bij een pensioenfonds. Het pensioenfonds blijft het geld beleggen.
Wie beslist over de nieuwe pensioenregeling en de overgang naar de nieuwe regeling?
Wie bepaalt de nieuwe pensioenregeling?
Sociale partners (vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers in jouw sector of binnen het bedrijf waar je werkt) maken afspraken over pensioen. Zij bepalen onder andere of er een solidaire of flexibele premieregeling komt. En hoeveel geld je samen met je werkgever inlegt. Sociale partners zijn bijvoorbeeld de vakorganisaties of een ondernemingsraad en werkgeversorganisaties. Bij Pensioenfonds TNO zijn de sociale partners de werkgever en de ondernemingsraad van TNO.
Heb ik iets te zeggen over de nieuwe regeling?
Ja, je kunt je stem laten horen via de sociale partners en/of werkgeversorganisaties. Werk je bij Pensioenfonds TNO? Dan kun je je stem laten horen via de werkgever en de ondernemingsraad van TNO.
Ben je gepensioneerd of heb je in het verleden pensioen opgebouwd bij een pensioenfonds en staat je pensioen nog bij dit fonds, dan kun je gebruikmaken van het ‘hoorrecht’. Dat betekent dat je via een vereniging aan sociale partners - bij Pensioenfonds TNO is dat eTNOs - laat weten wat je vindt.
Wat gebeurt er nu eigenlijk met mijn pensioen de komende tijd?
Vertegenwoordigers van werknemers (ondernemingsraad van TNO) en TNO maken afspraken over je nieuwe pensioenregeling.
Pensioenfonds TNO houdt bij welke aanspraken op pensioen je nu hebt. Die aanspraak gaan ze op basis van de nieuwe afspraken omrekenen naar een vermogen dat je hebt opgebouwd voor je pensioen. De wet eist dat die omrekening evenwichtig gebeurt voor alle deelnemers, oud-deelnemers en gepensioneerden.
Wie bepaalt wat er gebeurt met het pensioen dat ik al heb opgebouwd?
Sociale partners (vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers in jouw sector of binnen het bedrijf waar je werkt). Bij Pensioenfonds TNO zijn dat de werkgever en de ondernemingsraad van TNO. Zij spreken af of je pensioen blijft staan. Of dat je pensioen wordt omgerekend naar een kapitaal voor je pensioen in de nieuwe regeling.
Ik wil geen pensioen opbouwen in een nieuwe regeling. Kan ik bezwaar maken?
Dat kan helaas niet. Iedereen die meedoet aan een pensioenregeling, gaat pensioen opbouwen via een nieuwe regeling. Dat is zo afgesproken in de wet.
Ik wil niet dat het pensioen dat ik al heb opgebouwd wordt omgezet naar een kapitaal voor pensioen in de nieuwe regeling. Kan ik bezwaar maken?
Dat kan helaas ook niet. Als sociale partners (bij Pensioenfonds TNO zijn dat de werkgever en de ondernemingsraad van TNO) ervoor gekozen hebben dat de pensioenen die al zijn opgebouwd worden omgezet, kun je geen bezwaar maken. Dat is zo afgesproken in de wet. Bedenk dat je je pensioen niet kwijtraakt. Het gaat om een omrekening van (de waarde van) je pensioen.
Zijn er in het nieuwe stelsel ook mogelijkheden om invloed te hebben op het beleggingsbeleid? Bijvoorbeeld invloed op duurzaam beleggen of invloed door het kiezen van een lifecycle?
Bij de solidaire premieregeling is het niet mogelijk om zelf een lifecycle te kiezen. Er is één collectief beleggingsbeleid waarbij gebruik gemaakt wordt van een lifecycle, die afgeleid is van het risicobereidheidsonderzoek.
Het bestuur van het pensioenfonds heeft veel aandacht voor duurzaam of groen beleggen, zie ook de website van Pensioenfonds TNO. Een deelnemer kan invloed hebben op het ESG (environmental, social, governance) beleid door mee te doen aan de periodieke uitvragen ten aanzien van bijvoorbeeld ESG of klanttevredenheid.
Kosten: wie betaalt het allemaal?
Met betrekking tot de kosten die gemoeid zijn om over te gaan naar het nieuwe pensioenstelsel kunnen wij je nog geen volledige informatie verstrekken. Zodra wij meer inzicht hebben in de opbouw van de totale kosten zal hier zeker over worden gecommuniceerd. Hierbij moeten we wel beseffen dat deze wijziging en dus ook de kosten voornamelijk worden veroorzaakt door een wettelijke aanpassing. Daarnaast zullen de kosten voor Pensioenfonds TNO zwaarder op het geheel drukken dan bijvoorbeeld bij het ABP. Simpelweg omdat het ABP de kosten kan verdelen over veel meer deelnemers.
De afgelopen drie jaren is de pensioenopbouw lager geweest dan 1,75%. Wordt hiervoor nog gecompenseerd?
In 2021 was de pensioenopbouw 1,46% en in 2022 en 2023 1,50%. Werknemers hebben in deze jaren minder pensioen opgebouwd ten opzichte van het ambitieniveau van 1,75%. Hiervoor kan niet gecompenseerd worden omdat er uitsluitend gekeken moet worden naar de hoogte van het pensioen dat iemand in de huidige regeling nog op kan bouwen ten opzichte wat er in de nieuwe regeling opgebouwd wordt. Het verleden speelt hierbij geen rol.
De lagere pensioenopbouw was geen keuze van het pensioenfonds, waardoor hier vanuit het pensioenfonds ook niet voor kan worden gecompenseerd. De reden van de lagere pensioenopbouw was de lage rente waardoor de premie die het fonds, volgens wettelijke regels, in rekening moest brengen voor TNO te hoog was. De pensioenpremie was de afgelopen jaren historisch gezien hoog. Om het ambitieniveau van 1,75% te realiseren zou de premie in de afgelopen drie jaar ruim 3% van de loonsom hoger moeten zijn. TNO en de ondernemingsraad hebben er, net als veel andere werkgevers voor gekozen, om de premie minder extreem te laten stijgen en een lagere pensioenopbouw te accepteren.
De lagere opbouw door de lage rente is één van de zwakke punten van het huidige stelsel. De lage rente was er de oorzaak van dat er minder indexatie kon worden toegekend. Dit trof met name gepensioneerden. Dezelfde lage rente was ook de oorzaak van de lagere opbouw in de afgelopen jaren. In de nieuwe regeling is de hoogte van de rente nog steeds belangrijk, maar veel minder dan in de huidige regeling. Dit is één van de redenen waarom de nieuwe regeling beter toekomstbestendig is.
Wat verandert er?
Wat verandert er door de nieuwe pensioenregelingen?
Veel blijft hetzelfde. Je legt straks nog steeds samen met je werkgever geld in voor je pensioen. Het pensioenfonds belegt dit geld, net als nu. Alleen sparen levert namelijk niet genoeg op. En je kiest nog steeds zelf wanneer jij je pensioen laat ingaan.
Er is ook een verschil. Nu krijgt iemand altijd evenveel pensioen voor het geld dat diegene inlegt, of die persoon nu jong is of oud. Straks werkt het anders. Je bouwt een kapitaal op voor je pensioen. Vanaf het moment dat jij je pensioen laat ingaan, zet het pensioenfonds steeds een deel van het geld om in een pensioen. Het pensioenfonds laat steeds zien hoeveel pensioen je naar verwachting krijgt. Er zijn nu al regelingen die zo werken. Straks werken alle regeling op deze manier.
Dit alles lijkt misschien een groot verschil, met veel meer onzekerheid. Bedenk dan dat de pensioenen nu ook niet gegarandeerd zijn. En het geld wordt nu ook al belegd. Je ziet straks beter hoeveel er voor je belegd wordt en wat het oplevert.
Naast een pensioen voor jezelf, is er ook een uitkering voor je partner en kinderen geregeld als je overlijdt. Ga je met pensioen? Dan kun je een deel van het kapitaal voor je pensioen gebruiken voor een nabestaandenpensioen.
Wat zijn de voor- en nadelen van deze nieuwe regelingen?
Soms wordt gezegd dat de nieuwe regels veel meer onzekerheid met zich meebrengen. Bedenk dan dat de pensioenen nu ook niet gegarandeerd zijn. En het geld wordt nu ook al belegd. De nieuwe regels zijn op sommige punten vooral anders. De sterke punten blijven. Zo regelen we pensioen met elkaar.
We krijgen straks allemaal een eigen pot voor pensioen. Kan die pot op een bepaald moment leeg zijn? Of kan mijn pensioen zomaar verdampen?
Nee, het kapitaal voor je pensioen is nooit ‘op’. Je krijgt een pensioen zo lang je leeft. Ook al word je 120 jaar. We zorgen er samen voor dat er altijd een uitkering is voor de mensen die een pensioen krijgen of gaan krijgen in de toekomst.
Kan ik dan straks ook zelf beschikken over mijn pensioenpot?
Nee, dat is niet mogelijk. Je pensioenvermogen wordt gebruikt voor een levenslange pensioenuitkering. Het beheer doen we daarom nog steeds gezamenlijk, via een pensioenfonds. Wel wordt nu duidelijk wat je zelf hebt opgebouwd en hoeveel je samen met je werkgever hebt ingelegd.
Hangt de hoogte van mijn pensioen straks helemaal af van de aandelenkoersen op het moment dat ik met pensioen ga?
Nee. Het pensioenfonds zorgt ervoor dat het geld voor je pensioen zó wordt belegd dat de hoogte van je pensioen zo stabiel mogelijk is tegen de tijd dat jij je pensioen laat ingaan. Verder is er bij de solidaire regeling een reserve die ingezet kan worden om schommelingen op te vangen. Zo merk je geen grote veranderingen in je pensioen als je eenmaal met pensioen bent.
Heb je een pensioen via de flexibele regeling en kies je voor een variabel pensioen? Dan hangt de hoogte van je pensioen mogelijk meer af van de ontwikkeling op de beurzen. Het kan nadat het is ingegaan ook van jaar op jaar wat sterker schommelen.
Is de overstap niet erg duur?
Ja, de overstap is duur. Pensioenfondsen verwachten echter dat de kosten daarna juist lager zijn dan nu.
Kunnen pensioenfondsen een fout maken? Wat gebeurt er dan?
Alle pensioenfondsen in Nederland zijn druk bezig met de voorbereidingen. Alle veranderingen zijn niet in één keer voor elkaar. De pensioenfondsen moeten een plan maken waarin alle stappen staan, Pensioenfonds TNO ook. In dat plan staat ook wat het pensioenfonds doet als er toch iets niet goed gaat. Dat plan wordt gecontroleerd door DNB (De Nederlandsche Bank). Verschillende partijen kijken mee of alles goed gaat.
Is een fout straks naar jouw zin toch niet goed opgelost? Dan kun je een klacht indienen bij Pensioenfonds TNO. Vind je dat wij een fout na deze klacht nog steeds niet goed oplost, dan kun je terecht bij een externe onafhankelijke geschilleninstantie. Je kunt dan ook naar de rechter gaan.
Wat verandert er rondom bijsparen om mijn pensioen aan te vullen?
Indien je extra vermogen wilt opbouwen met een pensioendoel, is dit niet afhankelijk van het pensioenstelsel maar meer van je persoonlijke wensen op het moment dat je met pensioen wilt gaan. Als je op basis van je pensioenopbouw bij TNO hebt bepaald dat het uiteindelijke pensioenbedrag te weinig is om invulling te geven aan je pensioenwensen dan kan bijsparen via het fonds of privé een goede methode zijn om je pensioen aan te vullen. In het huidige systeem kun jezelf een profiel kiezen met een bepaalde beleggingskeuze. Deze individuele beleggingskeuzes zullen in de nieuwe regeling niet meer mogelijk zijn. Dan volg je ook met het bijsparen de uitgangspunten van de solidaire regeling. Op dit moment is de inrichting van onze solidaire regeling nog niet afgerond daardoor zullen we in een latere fase terugkomen op de mogelijkheden van bijsparen in de nieuwe pensioenregeling.
Gaat er ook iets veranderen bij de huidige aanvullende pensioenregelingen?
De huidige TOP-regeling (voor degene die hebben deelgenomen in de periode 1-1-1996 tot 1-1-2006) en de Regeling Extra Pensioen moeten ook een plaats krijgen in de nieuwe pensioenregeling van het fonds en kunnen in deze vorm niet in het nieuwe pensioenstelsel blijven bestaan. Er worden momenteel mogelijkheden verkend om het kapitaal in deze twee regelingen onder te brengen in de nieuwe regeling. Dit zou dan betekenen dat de kapitalen van deze regelingen worden toegevoegd aan de individuele kapitalen in de nieuwe hoofdregeling. Een belangrijk argument om het te integreren in de hoofdregeling zijn de kosten; het in stand houden van een afzonderlijke regeling is complexer onder de nieuwe wet en mede daardoor duur. In de nieuwe situatie moeten de kosten voor een afzonderlijke regeling namelijk worden toegerekend aan de deelnemers van de betreffende regeling. De kosten per deelnemer zullen daardoor aanzienlijk stijgen.
Op dit moment is de inrichting van onze solidaire regeling nog niet afgerond daardoor zullen we in een latere fase terugkomen op de mogelijkheden van de TOP-regeling en het bijsparen via het Extra Pensioen in de nieuwe pensioenregeling van het fonds.
Zijn de keuzemogelijkheden rondom eerder met pensioen er ook nog in de nieuwe pensioenregeling?
Voor zover we op dit moment weten, is het na de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel nog steeds mogelijk om gebruik te maken van alle (wettelijke) keuzemogelijkheden. Dus het zal ook nog steeds mogelijk zijn om eerder met pensioen te gaan.
Wat gebeurt er met de huidige indexatieachterstand?
In 2022 en 2023 hebben we de pensioenen met bijna 10% meer verhoogd dan strikt volgens de huidige wetgeving mogelijk is. Hiermee is helaas de achterstand van de afgelopen 15 jaar niet volledig hersteld. Er staat voor de oudste groep gepensioneerden nog maximaal 9% van de achterstand open. Voor de deelnemers die de afgelopen 15 jaar pensioen hebben opgebouwd is dit percentage aanzienlijk lager.
Bij de berekeningen die het fonds uit moet voeren om de huidige regeling te vergelijken met de nieuwe regeling wordt de kans op het alsnog toekennen van gemiste indexatie meegenomen. In de nieuwe regeling worden positieve rendementen eerder uitgedeeld. Dit zorgt er waarschijnlijk voor dat de nieuwe regeling voor oudere deelnemers gunstiger is ten opzichte van het voortzetten van de oude regeling, inclusief de kans dat gemiste indexatie de komende jaren wordt toegekend.
Hoe worden kapitalen omgerekend bij de overgang naar de nieuwe pensioenregeling?
Voor elke deelnemer houdt het fonds nu bij hoeveel pensioen er in de toekomst moet worden uitbetaald. Bij een dekkingsgraad van 100% heeft het fonds precies genoeg vermogen om alle toekomstige uitkeringen uit te betalen. Bij het invaren wordt voor elke deelnemer berekend hoeveel de toekomstige individuele pensioenuitkering waard is. Dit bedrag wordt in de nieuwe regeling zichtbaar als het ‘persoonlijke’ kapitaal. Als de dekkingsgraad op het moment van invaren hoog is (bijvoorbeeld meer dan 110%), dan krijg elke deelnemer een persoonlijk kapitaal dat hoger is dan de waarde van de toekomstige pensioenuitkering.
Verandert er ook iets bij het partnerpensioen?
Door de wettelijke aanpassingen gaat het partnerpensioen ook veranderen. Bij overlijden na pensionering verandert er vrijwel niets. De grootste verandering vindt plaats bij overlijden vóór de pensioenleeftijd. In de huidige regeling is de hoogte van het nabestaanden- en wezenpensioen mede afhankelijk van het pensioen dat tot overlijden is opgebouwd, en is daarmee afhankelijk van het aantal dienstjaren. In de nieuwe regeling zal het nabestaanden- en wezenpensioen alleen nog afhangen van het salaris van de werknemer op het moment van overlijden. Hoe lang een werknemer al in dienst was, speelt geen rol meer bij de hoogte van het nabestaanden- en wezenpensioen. De werkgever en de ondernemingsraad van TNO bepalen de gewenste hoogte van het nabestaanden- en wezenpensioen.
Wat is het effect van de rente in het nieuwe stelsel?
Rente heeft in het huidige stelsel een sterke invloed op de (ontwikkeling van de) dekkingsgraad en de dekkingsgraad is allesbepalend voor het verhogen of verlagen van de pensioenaanspraken en -uitkeringen. Zolang de dekkingsgraad boven de 104% blijft heeft dat geen gevolgen voor de hoogte van de uitkering. Je moet echter wel een hoge buffer aanhouden om de kans op het verlagen van de uitkering klein te houden. In het nieuwe stelsel hebben we geen dekkingsgraad meer en werkt rente veel directer door in de kapitalen en daarmee in de uitkering. In het nieuwe stelsel wordt ook een reserve toegepast om verlagingen van de uitkering te beperken. Deze reserve werkt efficiënter dan de huidige buffer en kan daardoor veel kleiner zijn. Tevens kan het beschermen tegen rente-effecten veel efficiënter worden ingeregeld in het nieuwe stelsel door dit per leeftijdscohort te doen.
De wet is op 1 juli 2023 ingegaan. Moet ik zelf iets doen?
Voor de aanpassing van je pensioen aan de nieuwe pensioenregels hoef je zelf niks te doen. Wel is het belangrijk om je contactgegevens te controleren en zo nodig aan te passen. Ga daarvoor naar ‘Mijn pensioen’ (rechtsboven op de site van Pensioenfonds TNO) en log daar in met je DigiD.
Zorg dat overal je gegevens kloppen. Kijk op www.mijnpensioenoverzicht.nl of je ook elders pensioen hebt opgebouwd en check je gegevens.
Kan ik er zelf voor kiezen om met mijn pensioen in de bestaande pensioenregeling te blijven?
Nee, daar kun je niet individueel voor kiezen.
Ik ben al met pensioen. Gelden de veranderingen dan ook voor mij?
Ja, de sociale partners van Pensioenfonds TNO hebben ervoor gekozen om de opgebouwde pensioenaanspraken en pensioenrechten om te zetten naar de nieuwe regeling. De bestaande pensioenaanspraken en pensioenrechten worden dan omgerekend naar ‘persoonlijke pensioenvermogens’.
Heb je ook elders pensioen opgebouwd, dan hangt het er vanaf wat de sociale partners van dat pensioenfonds hebben besloten. En als je pensioen bij een verzekeraar of premiepensioeninstelling hebt, verandert er in de meeste gevallen niets met je ingegane pensioen.
Wanneer hoor ik wat het voor mij betekent?
Dat hangt af van de afspraken die elk pensioenfonds maakt. Pensioenfonds TNO heeft de eerste inzichten gedeeld in het webinar van oktober 2023. Je kunt dit webinar terugkijken (Engels ondertiteld). Het Pensioenfonds TNO is nu samen met TNO en vertegenwoordiging van werknemers (ondernemingsraad TNO) aan de slag om verdere afspraken te maken voor de nieuwe pensioenregeling en de verdere berekeningen. Die afspraken worden uiterlijk in 2025 op onze site gepubliceerd. Daarna krijg je van ons persoonlijke informatie over je pensioen.
Als je ook pensioen hebt bij een verzekeraar of premiepensioeninstelling via je eerdere werkgever(s), dan krijg je bericht zodra een nieuwe regeling is afgesloten. Dat zal gebeuren tussen nu en 1 oktober 2026.
Wat merk ik er van?
Wat is het verschil tussen de twee regelingen die er straks zijn?
- In de solidaire regeling is een deel van het kapitaal gereserveerd voor je pensioen. Mee- en tegenvallers vang je samen op.
- In de flexibele regeling heb je ook een kapitaal voor je pensioen. Je kunt vaak kiezen hoe risicovol het geld belegd wordt. Als je met pensioen gaat, kies je tussen een stabiel en een variabel pensioen.
Sociale partners (vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers) bepalen welke regeling er komt.
Wat gebeurt er met het pensioen dat ik al heb opgebouwd?
Sociale partners (vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers) spreken af wat er met dit pensioen gebeurt. Er zijn twee mogelijkheden: het pensioen blijft staan. Of het pensioen wordt omgerekend naar een kapitaal voor je pensioen in de nieuwe regeling. Het pensioenfonds rekent dan uit wat de waarde is van het pensioen dat je hebt opgebouwd. Die waarde neem je mee naar de nieuwe regeling. Heeft het pensioenfonds niet genoeg reserves of zelfs geld tekort? Dan gaat de waarde van je pensioen iets omlaag. Is er geld over? Dan wordt het geld verdeeld. De manier waarop hangt af van hoeveel geld er over is.
Ga ik erop voor- of achteruit?
Het pensioenfonds laat je straks zien hoeveel pensioen je hebt opgebouwd in de huidige regeling. Je krijgt ook een berekening van je pensioen in de nieuwe regeling. De bedragen ‘voor’ en ‘na’ kunnen verschillen. Maar dat zegt niet zoveel over je uiteindelijke pensioen. Het is een inschatting op dat moment.
Wat kan ik doen als de bedragen van mijn nieuwe pensioenregeling niet lijken te kloppen?
Dan kun je contact opnemen met je pensioenuitvoerder: AZL. Die moet je vraag beantwoorden en kan toelichting geven. Kom je er niet uit? Dan kun je een klacht indienen bij de pensioenuitvoerder. Ook kun je een geschil voorleggen bij een speciale instantie: de Geschilleninstantie Pensioenfondsen (GIP). Deze instantie geeft vanaf 1 januari 2024 een bindend advies, tenzij je kiest voor een niet-bindend advies. Je kunt ook direct naar de rechter stappen.
Welke keuzes heb ik straks?
Veel keuzes blijven hetzelfde:
- Het moment waarop jij je pensioen laat ingaan
- eerst een hoger pensioen ontvangen en daarna een lager
- eerst een deel van je pensioen laten ingaan en later de rest
- pensioen omzetten in een (extra) uitkering voor je partner, voor als je overlijdt
Als de wet 'Bedrag ineens' wordt aangenomen kun je ook een deel van je pensioen in één keer laten uitbetalen als jij je pensioen laat ingaan.
Afhankelijk van de afspraken die gemaakt worden over je pensioen kan het zijn dat je nóg twee keuzes hebt. Ga je een kapitaal voor je pensioen opbouwen via de flexibele regeling? Dan kun je het geld vaak meer of minder risicovol laten beleggen. En als je met pensioen gaat, kies je tussen een stabiel en een variabel pensioen.
Gaat mijn pensioen in de nieuwe regeling sneller omhoog?
Ja. Een pensioenfonds hoeft minder reserves aan te houden. Daardoor kan je pensioen sneller omhoog als het goed gaat. Als de hoogte van je pensioen wordt aangepast, gebeurt dat doorgaans één keer per jaar.
Gaat mijn pensioen straks sneller omlaag?
Het pensioen van gepensioneerden, de uitkering, is zo stabiel mogelijk. Krijg je nog geen pensioen? Dan kan de waarde van de beleggingen gaan schommelen. Vooral de jongeren gaan dat straks merken. Het verwachte pensioen zal minder hard schommelen; Bij de berekening houden pensioenfondsen namelijk rekening met goede en slechte jaren. Het pensioenfonds neemt minder risico bij de beleggingen naarmate je ouder bent. Het doel is dat je toekomstig pensioen zo stabiel mogelijk is tegen de tijd dat je je pensioen laat ingaan.
Bedenk dat het schommelen nu ook al gebeurt, maar dan achter de schermen. Pensioenfondsen beleggen het geld voor je pensioen, zodat het kan aangroeien tot een bedrag waarmee je later een volwaardig pensioen krijgt. Het geld zal nooit opeens weg zijn, of je nu jong bent of oud.
Wanneer heeft mijn pensioenfonds de nieuwe regeling?
De nieuwe regelingen komen tussen 2025 en 2028. Pensioenfonds TNO streeft ernaar om de nieuwe regeling in 2026 in te laten gaan.
Ik wil gebruikmaken van het bedrag ineens. Dat betekent dat ik maximaal 10% van mijn pensioen in één keer laat uitbetalen als ik met pensioen ga. Kan dat ook in de nieuwe pensioenregeling?
Ja, dat kan als de nieuwe wet 'Bedrag ineens' wordt aangenomen. De overheid is nog bezig met de regels voor deze keuze. Daardoor zijn de details nog niet bekend.
Let op: een bedrag ineens kan gevolgen hebben voor een toeslag die je ontvangt. Bijvoorbeeld een huur- of een zorgtoeslag. De toeslag kan lager worden of zelfs vervallen. Je moet ook belasting betalen over het bedrag ineens.
Ik ben al met pensioen. Stap ik ook over op een nieuwe regeling?
Sociale partners (de vertegenwoordigers van de werknemers en werkgevers) spreken af of je pensioen en het pensioen van degenen die nog werken blijven staan of omgezet wordt naar de nieuwe regeling. De werkenden gaan daarnaast hoe dan ook een kapitaal voor hun pensioen opbouwen in de nieuwe regeling. Je krijgt bericht van je pensioenfonds zodra de afspraken bekend zijn.
Hebben de nieuwe regels voor pensioen ook effect op de AOW?
Nee. De nieuwe regels voor pensioen gaan niet over de AOW. Ze gaan over het pensioen dat je opbouwt of hebt opgebouwd via je werk.
Ik krijg een partnerpensioen. Wat verandert er voor mij?
Dat hangt af van de afspraken die sociale partners (de vertegenwoordigers van de werknemers en werkgevers) maken. Je krijgt bericht van ons zodra de afspraken bekend zijn.
Ik krijg een arbeidsongeschiktheidspensioen. Wat verandert er voor mij?
Dat hangt af van de afspraken die sociale partners (de vertegenwoordigers van de werknemers en werkgevers) maken. Je krijgt bericht van ons zodra de afspraken bekend zijn.
Ik woon in het buitenland en krijg daar mijn pensioen. Wat verandert er voor mij?
De pensioenen van mensen in het buitenland worden niet anders behandeld dan de pensioenen van mensen in Nederland. Wat er met je pensioen gebeurt hangt af van de afspraken die sociale partners (de vertegenwoordigers van de werknemers en werkgevers) maken. Je krijgt bericht van ons zodra de afspraken bekend zijn.
Hoe bereid ik me voor op de nieuwe pensioenregeling?
Je hoeft niets te doen. Je krijgt bericht van ons als je iets moet doen. Wil je meer weten over de nieuwe pensioenregeling? Bekijk dan ook www.pensioenduidelijkheid.nl.
Aan wie stel ik mijn vragen over de nieuwe pensioenregeling?
Kijk eerst of je vraag op deze pagina staat. Vind je daar niet het antwoord dat je zoekt, neem dan contact met ons op.
Gepensioneerden: wat verandert voor gepensioneerden?
De pensioenuitkering is het eerste jaar minimaal gelijk aan de uitkering voor de overgang. Daarna zal de hoogte van de uitkering sneller meebewegen met de financiële positie van het fonds. Als deze goed is kunnen de uitkeringen snel verhoogd worden (indexeren). Bij een verslechtering van de financiële positie kan een daling worden voorkomen door een aanvulling vanuit de solidariteitsreserve. Bij een extreem grote daling van de financiële positie zullen de uitkeringen worden verlaagd. Dit laatste kan ook gebeuren in de huidige regeling.
Gepensioneerden: blijven bij de overgang naar de nieuwe pensioenregeling de pensioenen gelijk?
Zie de vorige vraag.
Vlak voor pensionering: wat gebeurt bij hoge of lage rente vlak voordat wordt overgegaan naar de nieuwe pensioenregeling? Hoe werkt dat door?
En wat gebeurt er in het nieuwe stelsel als mijn kapitaal vlak voordat ik met pensioen ga sterk daalt?
Dit onderwerp heeft zeker de aandacht van sociale partners en het bestuur. We verkennen dan ook de mogelijkheden om de gevolgen van een daling van het kapitaal, enkele jaren voordat iemand met pensioen gaat, daadwerkelijk te beperken.
Hoe werkt het met waardeoverdracht?
Op het gebied van waardeoverdracht verandert er niet veel. Als je nog elders pensioen hebt opgebouwd, kun je voor waardeoverdracht een offerte opvragen bij onze pensioenuitvoerder. De aanvraagformulieren hiervoor, kun je ook downloaden via onze website. Ga hiervoor naar www.pensioenfondstno.nl en kies dan voor Documenten. Het is overigens niet zo dat dit per definitie meer kapitaal/pensioen oplevert bij de transitie naar het nieuwe stelsel bij Pensioenfonds TNO. Andersom kun je als gewezen deelnemer je pensioen ook nog overhevelen naar het fonds waar je momenteel pensioen opbouwt. Bij waardeoverdracht neem je overigens de actuele buffer niet mee naar je nieuwe pensioenuitvoerder.
Wat betekent het afschaffen van de doorsneesystematiek?
In de huidige uitkeringsregeling bouwt elke werknemer jaarlijks een deel van de toekomstige pensioenuitkering op. De doorsneesystematiek houdt in dat de premie die hiervoor wordt betaald voor elke euro toekomstig pensioen voor elke werknemer gelijk is, ongeacht zijn of haar leeftijd. In werkelijkheid is de prijs voor een toekomstige pensioenuitkering voor jongeren lager dan voor ouderen. Dit betekent dat voor werknemers in het begin van hun carrière te veel premie wordt betaald en voor werknemers aan het eind van hun carrière te weinig. Over de hele carrière middelt dat uit.
Doordat deze systematiek wordt afgeschaft in de nieuwe wet, gaan werknemers niet meer profiteren van een relatief lage premie als ze ouder worden. De leeftijd waarop het nadeel over gaat in een voordeel ligt tussen 45 en 50 jaar. Deze leeftijdsgroep heeft maximaal nadeel van het afschaffen van de doorsneesystematiek. In de nieuwe pensioenwet is aangegeven dat elk pensioenfonds in kaart moet brengen of het afschaffen van de doorsneesystematiek in combinatie met de potentiële voordelen van het nieuwe stelsel tot een lager pensioen leidt. Indien dit het geval is, moet aangegeven worden óf en hóe hiervoor wordt gecompenseerd. Een mogelijkheid is om de werknemers die het grootste nadeel hebben te compenseren vanuit de aanwezige buffer van het fonds op het moment van overgang. Ook is het mogelijk dat de werkgever voor een aantal jaren een hogere premie afdraagt. Hierover is nog geen besluit genomen.
Overig
Hoe groot schatten jullie de kans dat Brussel de pensioenen centraal gaat regelen voor heel Europa?
Wij schatten de kans laag in dat Brussel de pensioenen centraal gaat regelen op alle onderdelen. De afgelopen jaren is er wel een aantal ontwikkelingen in gang gezet waardoor er regels vanuit Brussel komen over de wijze waarop de pensioenfondsen bestuurd moeten worden. Zo is er twee jaar geleden EU-wetgeving van kracht geworden die pensioenfondsen verplicht om op een onafhankelijke manier het risicobeheer en het actuariële toezicht vorm te geven. Daarnaast moet er een onafhankelijk auditfunctie zijn ingeregeld. Wij zien dit zeker niet als een verslechtering. Belangrijk blijft dat het enorme bedrag dat de Nederlandse pensioenfondsen gezamenlijk beheren (circa € 1.500 miljard) bij Nederlandse fondsen blijft en primair onder toezicht van De Nederlandsche Bank blijft. Wij zien geen ontwikkelingen dat door EU-beleid andere landen direct invloed krijgen op de Nederlandse pensioengelden.
Heeft het als jongere (<30) zin om je bezig te houden met je pensioen als er waarschijnlijk nog zoveel verandert?
Het is ook als jongere wenselijk om een zo goed mogelijk beeld te hebben van je inkomenssituatie na pensionering. Daarom raden wij aan om eens per jaar het pensioenoverzicht door te nemen. Als er een eventueel pensioentekort zou zijn dan is het raadzaam om te bekijken wat de mogelijkheden zijn om dit tekort op te lossen.
Wat is het verschil tussen pensioen en kapitaal?
Als we in onze communicatie spreken over een pensioen dan hebben we het in de regel over een jaarbedrag dat we vanaf de pensioendatum levenslang gaan uitkeren. Spreken we over een kapitaal dan bedoelen hiermee een bedrag waarmee op de pensioendatum een pensioen wordt ingekocht dat we vanaf dat moment levenslang gaan uitkeren.
Wie zijn nu precies de sociale partners?
De sociale partners zijn degenen die de pensioenregeling bepalen. Bij TNO zijn dit de Raad van Bestuur en de ondernemingsraad van TNO.
Onder welke voorwaarden (algemeen) is het (nog) interessant voor oudere werknemers (55+) om via Flexdirect extra pensioen op te bouwen onder het huidig systeem met de kennis dat er een nieuw systeem komt?
De voorwaarden zijn voor alle medewerkers hetzelfde. Afhankelijk van de persoonlijke (financiële) situatie is het wel of niet raadzaam om aan deze regeling mee te doen. Gezien de duur tot de pensioendatum nog relatief kort is en de hoogte van de inleg gemaximeerd, zal deelname aan deze regeling beperkt van invloed zijn op de hoogte van het uiteindelijke pensioen. Wil je meer weten over je persoonlijke pensioensituatie? Bekijk dan de pensioenplanner bij ‘Mijn pensioen’ (inloggen met DigiD) op www.pensioenfondstno.nl.
Gezien de eerdere opmerkingen over te veel pensioen betalen als je jong bent en te weinig als je oud bent, mag ik ervanuit gaan dat dit automatisch slecht nieuws is voor iedereen uit de laatste categorie?
In het huidige systeem is dit geen slecht nieuws voor iedereen uit de laatste groep omdat je een bedrag aan pensioen opbouwt. De premie die je daarvoor betaalt is een doorsneepremie die voor oudere werknemers dus gunstig is (lage premie voor het bedrag dat je aan pensioen opbouwt) en voor jongere medewerkers minder gunstig (relatief hoge prijs voor het bedrag dat ze aan pensioen opbouwen).
Het nieuwe pensioenstelsel lijkt volatieler en minder zeker dan het oude pensioenstelsel. Wat is het voordeel van het nieuwe pensioenstelsel voor mij als deelnemer?
Afhankelijk van de keuze van het soort contract, biedt het nieuwe stelsel meer keuzevrijheid.
Als je in het nieuwe stelsel kapitaal gaat opbouwen dan levert dat wel problemen op. Hoe los je die op? Bijvoorbeeld het is voor deelnemers dan niet duidelijk met wat voor pensioeninkomen ze zelf kunnen plannen. Ook kunnen mensen denken dat ze zeer veel geld hebben, omdat ze niet goed realiseren hoeveel geld er wel niet nodig is om zeg circa 20 jaar pensioen uit te kunnen keren.
Zodra het nieuwe stelsel van toepassing is, zullen deelnemers anders worden geïnformeerd dan nu. Er zal tooling komen die deelnemers een goed inzicht zal geven in de mogelijkheden. Het kan natuurlijk niet zo zijn dat de hoogte van het pensioen een verrassing is op de pensioendatum.
Wat gebeurt er met het pensioen dat ik tot nu toe heb opgebouwd in het nieuwe stelsel?
Zoals het er op dit moment uitziet zullen de meeste pensioenfondsen de reeds opgebouwde pensioenaanspraken willen invaren in het nieuwe stelsel. Als hier niet voor gekozen wordt dan blijven deze pensioenaanspraken vallen onder de huidige wet- en regelgeving. Dan is er sprake van een zogenaamd gesloten fonds. De nieuwe opbouw vindt dan in een nieuwe fonds plaats. Een dergelijke situatie heeft onder andere behoorlijke consequenties voor uitvoeringskosten. De definitieve kaders met betrekking tot het invaren zijn nog niet volledig uitgewerkt. Zodra er meer informatie over beschikbaar komt, worden jullie hierover geïnformeerd.
Ik hoor dat de wet ergens over een paar jaar ingaat maar het stelsel in 2027. Nu is 2027 waarschijnlijk mijn pensioenjaar. Loop ik dan risico omdat het dan het eerste jaar voor mij is?
De wetgeving is op 1 juli 2023 ingegaan. Vanaf dat moment krijgen de pensioenfondsen de gelegenheid om over te stappen naar het nieuwe stelsel. Uiteindelijk dienen alle fondsen in 2027 over te zijn gegaan naar dit nieuwe stelsel. Het moment van overgang naar het nieuwe stelsel zal geen extra risico voor je vormen.
Als je in het oude stelsel te weinig hebt opgebouwd omdat je jong bent, hoe wordt daarmee omgegaan bij de overgang naar het nieuwe stelsel?
Ten aanzien van mogelijke compensatie-onderdelen moet het bestuur van het Pensioenfonds TNO nog een inventarisatie uitvoeren. Ten aanzien van de overgang in zijn geheel geldt dat deze op een evenwichtige wijze moet plaatsvinden en dat het bestuur moet onderbouwen hoe de evenwichtige belangenafweging heeft plaatsgevonden.
Hoe zit het met 'extra pensioen sparen' in het nieuwe stelsel, valt daar al iets over te zeggen?
Ook in het nieuwe stelsel zullen er nog mogelijkheden zijn om extra te kunnen inleggen.
Gaat pensioen dat bij een verzekeraar staat ook over naar het nieuwe pensioenstelsel? Of alleen het pensioen van fondsen?
Als je zelf een aanvulling op je pensioen hebt bij een verzekeraar, dan blijft dat daar in principe staan. De pensioenregeling van Pensioenfonds TNO en waarschijnlijk ook de Extra Pensioen-, Netto Pensioenregeling en TOP-kapitaal gaan mee naar het nieuwe stelsel.
Hoe kan een nieuw pensioenstelsel minder gevoelig zijn voor lage rentes?
Op dit moment moet het fonds alle opgebouwde pensioenaanspraken waarderen tegen de actuele marktrente. Als deze laag is, moet het fonds veel meer geld in kas hebben dan bij een hogere rente om uiteindelijk over het noodzakelijke middelen te beschikken om vanaf de pensioendatum het pensioen te kunnen uitkeren. In het nieuwe stelsel wordt er in feite alleen nog maar een pensioenkapitaal opgebouwd via lifecycles. De rente speelt dan alleen nog een rol op de pensioendatum als het kapitaal omgezet wordt naar pensioen.
Hoe strookt het nieuwe plan met de ambitie voor een waardevast pensioen?
In het nieuwe stelsel zal de pensioenambitie worden vastgesteld en periodiek worden getoetst. In het pensioenakkoord is afgesproken dat het nieuwe pensioenstelsel eerder perspectief moet bieden op een koopkrachtig pensioen. In goede tijden gaan de pensioenen eerder omhoog, in slechte tijden eerder omlaag.
Hoe wordt opgebouwd pensioen omgezet naar kapitaal als de nieuwe regeling ingaat?
De definitieve kaders met betrekking tot het invaren van reeds opgebouwde pensioenaanspraken in het huidige stelsel naar het nieuwe stelsel zijn nog niet volledig uitgewerkt. Zoals het er op dit moment uitziet komen hiervoor twee methoden beschikbaar. Zodra er meer informatie over beschikbaar komt, worden jullie hierover geïnformeerd.
Hoe zit het met de overgang van het reeds opgebouwde pensioen en de kapitaalopbouw die straks in het nieuwe stelsel wordt opgebouwd?
Zoals het er op dit moment uitziet zullen de meeste pensioenfondsen de reeds opgebouwde pensioenaanspraken willen invaren in het nieuwe stelsel. Als hier niet voor gekozen wordt dan blijven deze pensioenaanspraken vallen onder de huidige wet- en regelgeving. Dan is er sprake van een zogenaamd gesloten fonds. De nieuwe opbouw vindt dan in een nieuwe fonds plaats. Een dergelijke situatie heeft onder andere behoorlijke consequenties voor uitvoeringskosten. De definitieve kaders met betrekking tot het invaren zijn nog niet volledig uitgewerkt. Zoals het er op dit moment uitziet komen hiervoor twee methoden beschikbaar. Zodra er meer informatie over beschikbaar komt, worden jullie hierover geïnformeerd.
Ik zou graag mijn pensioenopbouw meer in eigen hand krijgen. Ik bouw ook zelf pensioen op via pensioensparen (ook wel lijfrente genoemd). Wordt het mogelijk om de inleg van mijzelf en mijn werkgever (TNO) in de toekomst zélf in te leggen als lijfrente in plaats van via het Pensioenfonds TNO?
Bij het nieuwe pensioenstelsel blijft een verplichtstelling een centraal onderdeel. Dit betekent dat een werknemer wettelijk verplicht is om deel te nemen aan de pensioenregeling die door de werkgever wordt aangeboden.
Er wordt aangegeven dat het belangrijk is dat mensen zelf kunnen kiezen wanneer en hoe ze met pensioen gaan. Wordt er rekening gehouden met strategisch kiezende mensen in relatie tot de verwachte levensduur? Dus bijvoorbeeld als ik ongezond ben, dan ga ik eerder met pensioen of kies ik voor een hoog/laag uitkering. Dan onttrek ik dus meer uit de gemeenschappelijke pot dan ik zonder deze keuze gemiddeld zou hebben ontvangen.
Jaarlijks wordt door de actuaris verslag gedaan over de resultaten van het effect van de gebruikte keuzemogelijkheden. Het gebruik van de flexibiliseringsmogelijkheden wordt in principe gefinancierd vanuit het eigen pensioen.
Buffer: hoe wordt de huidige buffer van Pensioenfonds TNO verdeeld?
In het huidige pensioenstel houden we een grotere buffer aan ter bescherming van voornamelijk de pensioenrechten van jongeren. In het nieuwe stelsel zal de buffer, bestaande uit twee reserves, een stuk kleiner zijn. Naast een kleine verplichte reserve (ca. 2%), dient het fonds in de solidaire regeling ook nog een solidariteitsreserve aan te houden. Afhankelijk van de definitieve afspraken wordt aan deze reserve inhoud gegeven. Blijft er na het vullen van de (verplichte) reserves nog iets van de huidige buffer over dan zal deze op basis van nog te bepalen verdeel- en voorrangsregels eenmalig worden verdeeld (toegevoegd aan de individuele kapitalen).
Buffer: hoe groot is de omvang nieuwe buffer/reserve bij de nieuwe pensioenregeling? En wat is bekend over het vullen en verdelen van de reserves?
De nieuwe reserves zullen samen veel kleiner zijn dat in het huidige stelsel. Wettelijk kan de solidariteitsreserve 15% zijn. Vooralsnog gaan we uit van maximaal de helft hiervan. Het vullen kan op verschillende manieren. Naast het vullen vanuit de huidige buffer bij aanvang, kan de solidariteitsreserve worden gevuld vanuit de premie en/of het rendement. We gaan vooralsnog uit van het vullen vanuit rendement van alle deelnemers.
Gepensioneerden: wat als mijn potje op raakt?
Leef je langer dan waar het fonds rekening mee heeft gehouden dan wordt je pensioenuitkering aangevuld vanuit de solidariteitsreserve. Het is nog steeds zo, ook in het nieuwe stelsel, dat ons pensioen levenslang wordt uitgekeerd.
Gepensioneerden en kapitaal: wordt mijn kapitaal volgens wettelijke regels berekend en staat vervolgens de uitkering nog steeds centraal en ook het stabiliseren van deze uitkering vanuit de solidariteitsreserve?
Voor alle deelnemers en dus ook de pensioengerechtigden wordt er in de administratie gewerkt met individuele kapitalen. Het pensioenfonds zorgt ervoor dat het geld voor je pensioen zó wordt belegd dat de hoogte van je pensioen zo stabiel mogelijk is tegen de tijd dat jij je pensioen laat ingaan. Bij pensioengerechtigden zal de nadruk in de communicatie echter komen te liggen op de hoogte van de uitkering. Dit is immers veel belangrijker voor de pensioengerechtigden. Voor de hoogte van de uitkering is, naast het individuele kapitaal, de aanvulling vanuit de solidariteitsreserve van belang. De solidariteitsreserve wordt bijvoorbeeld aangewend als je ouder wordt dan de verwachte leeftijd (de uitkering dient immers levenslang uitgekeerd te worden) en als het persoonlijk kapitaal daalt door slechte financiële rendementen.